Γ. Ψυχογιός: Το νομοσχέδιο αποτελεί τεράστιο πισωγύρισμα για το κράτος δικαίου και υπονομεύει τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας.

Ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ, Γιώργος Ψυχογιός, στην ομιλία του στη Βουλή κατά την επί των άρθρων επεξεργασία του νομοσχεδίου για τις επιστροφές, τόνισε ότι παραβιάζει συστηματικά τη Σύμβαση της Γενεύης, την ΕΣΔΑ και το Ενωσιακό δίκαιο, ενώ αγνοεί πλήρως τις τεκμηριωμένες παρεμβάσεις των φορέων του πεδίου. «Πρόκειται για άσκοπο και αναποτελεσματικό σχέδιο που ποινικοποιεί διοικητικές διαδικασίες», υπογράμμισε.

Ο κ. Ψυχογιός στάθηκε στις υπερσύντομες προθεσμίες που ακυρώνουν στην πράξη το δικαίωμα ένστασης, καθώς και στις επανειλημμένες καταδείξεις του ΕΔΔΑ για τις συνθήκες κράτησης. «Η νομιμότητα δεν είναι διαπραγματεύσιμη», σημείωσε.

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι εργαλείο, όχι υποκατάστατο της ανθρώπινης κρίσης. Απαραίτητη η υποχρεωτική σύνταξη αναλυτικής έκθεσης συνέντευξης, πρόσβαση του αιτούντος σε ηχητικό/κείμενο, αυστηρή προστασία δεδομένων και πιστοποιημένοι διερμηνείς (εξ αποστάσεως μόνο κατ’ εξαίρεση). «Δεν θα δεχθούμε αλγοριθμικά προκαθορισμένες απορρίψεις», τόνισε.

Το νομοσχέδιο μετατρέπει την εξαίρεση σε κανόνα: διεύρυνση λόγων κράτησης χωρίς εξατομίκευση και αύξηση διάρκειας έως 24 μήνες, αντίθετα με το Συνταγματικό όριο των 18 μηνών και με προφανή ζητήματα παραβίασης αρχών του διεθνούς δικαίου. Παράλληλα, η έννοια «ασφαλούς τρίτης χώρας» οδηγεί σε απορρίψεις χωρίς ουσιαστική εξέταση (ιδίως για την Τουρκία), εγκλωβίζοντας ανθρώπους σε νομικό κενό. «Χρειαζόμαστε ταχεία εξέταση ασύλου με κανόνες και ενίσχυση προσωπικού — όχι νομικά ακροβατικά», είπε.

Η κατάργηση της τελευταίας δικλείδας νομιμοποίησης, της διάταξης για τους εξαιρετικούς λόγους, σπρώχνει «στην αορατότητα» ανθρώπους με χρόνια παραμονής, εργασία και οικογένεια. «Αυτό είναι κόκκινη γραμμή», υπογράμμισε, φέρνοντας ενδεικτικά παραδείγματα ενταγμένων συμπολιτών μας που κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός νόμου. Δυσχερής και η πρόβλεψη για «βραχιολάκι» στην οικειοθελή αναχώρηση, που εισάγει ποινική λογική σε διοικητική διαδικασία, με σοβαρά ζητήματα αναλογικότητας, ιδιωτικότητας και αξιοπρέπειας.

Το νομοσχέδιο, με υποστελεχωμένες δομές και πρόσθετο βάρος στην ΕΛ.ΑΣ., θα φέρει γραφειοκρατία, ατέρμονες κρατήσεις και νέες καταδίκες. «Η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι αποθήκη της Ευρώπης και χωροφύλακας. Θέλουμε πολιτική που ισορροπεί δικαιώματα και υποχρεώσεις, ενισχύει τον κρατικό μηχανισμό και δεν στοχοποιεί τους πιο ευάλωτους», κατέληξε.

Κάλεσε το υπουργείο να προχωρήσει σε απόσυρση του νομοσχεδίου και ουσιαστικό διάλογο με τους θεσμικούς και κοινωνικούς φορείς, για ένα πλαίσιο που σέβεται το κράτος δικαίου, προστατεύει τα δικαιώματα και είναι πραγματικά αποτελεσματικό.